Η Τέχνη λυγίζει κτίρια και φέρνει τα πάνω κάτω

Πώς μια νέα γενιά φωτογράφων «παίζει» με την αρχιτεκτονική και μεταμορφώνει το αστικό περιβάλλον.

«Η αρχιτεκτονική είναι κατοικημένη γλυπτική» σύμφωνα με τον Κονσταντίν Μπρανκούζι, τον Ρουμάνο γλύπτη, ζωγράφο, φωτογράφο και πρωτοπόρο του Μοντερνισμού.

Κι όμως, οι αρχιτέκτονες βλέπουν πολλές φορές τους εαυτούς τους να είναι δέσμιοι των ορίων που θέτουν οι κανόνες της μηχανικής.

Οι, δε, μηχανικοί με τη σειρά τους αυτοπεριορίζονται από τα όρια της φυσικής.

Πώς μπορεί να ξεκλειδώσει αυτό το δημιουργικό αδιέξοδο;

Ο κόσμος της Τέχνης μπαίνει στην εξίσωση και απελευθερώνει τα όρια της φαντασίας στην αρχιτεκτονική.

Μια νέα γενιά ψηφιακών καλλιτεχνών «παντρεύει» την τέχνη με την τεχνολογία της φωτογραφίας, του photoshop και μεταμορφώνει το αστικό περιβάλλον.

Κτίρια λυγίζουν, ουρανοξύστες υποκλίνονται, γέφυρες σηκώνονται προς τον ουρανό, σπίτια παίζουν Jenga ή ετοιμάζονται να πετάξουν.

Στα χέρια αυτής της ψηφιακής γενιάς η αρχιτεκτονική είναι ένα παιχνίδι και μας προσκαλεί να παίξουμε μαζί της.

Ο σουρεαλιστής Victor Enrich

Ο Ισπανός καλλιτέχνης και φωτογράφος, Victor Enrich, ξεκίνησε να μεταμορφώνει την αρχιτεκτονική των κτιρίων σε σουρεαλιστικά, φουτουριστικά σχέδια κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην πρωτεύουσα Ρίγα της Λετονίας.

Φωτογράφισε μία από τις πολλές γέφυρες της πόλης.

Στη συνέχεια την επεξεργάστηκε με ψηφιακά μέσα σχεδίασης και τη σήκωσε στον ουρανό δίνοντας της μια ορθή γωνία 90 μοιρών.

Με αυτήν την πρώτη φωτογραφία ξεκίνησε η σειρά των «Αστικών Πορτρέτων» του Victor Enrich στην οποία ο καλλιτέχνης κατασκευάζει εκ νέου κτίρια αψηφώντας τους κανόνες της βαρύτητας, της μηχανικής και της αρχιτεκτονικής διατηρώντας παράλληλα μια αίσθηση ευφάνταστου ρεαλισμού.

Για μια δεκαετία και πλέον ο Ισπανός εργάστηκε στον τομέα της τρισδιάστατης απεικόνισης σε εταιρείες της Βαρκελώνης.

«Συνειδητοποίησα πως ήμουν έτοιμος πλέον να χρησιμοποιήσω τις τεχνικές που είχα διδαχθεί στους δρόμους των πόλεων», λέει ο Victor Enirch σε μια παλιότερη συνέντευξή του.

Συμπληρώνει: «Παράτησα, λοιπόν, τη δουλειά μου και άρχισα να πειραματίζομαι με τα ίδια εργαλεία, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο στόχο πέρα από το να δοκιμάσω και να ανακαλύπτω όλες τις πιθανότητες και τα όρια της φαντασίας».

Με αφετηρία τη γεωμετρία ή κάποιο αρχιτεκτονικό στοιχείο του κτιρίου και με βάση τις σκέψεις του ή κάποια προσωπική εμπειρία ο Ισπανός καλλιτέχνης φτιάχνει μια δική του ιστορία.

Την αφηγείται με φανταστικές εικόνες χάρη στην τεχνική του τρισδιάστατου φωτορεαλισμού.

Το 2013 από μόλις μία φωτογραφία ενός ξενοδοχείου στο Μόναχο συνέθεσε 88 πιθανά νέα σχήματα που θα μπορούσε να πάρει αυτό το κτίριο.

Ένα πρότζεκτ που χρειάστηκε οκτώ μήνες για να υλοποιηθεί. «Έπρεπε να αναπαραστήσω τα πάντα.

Όχι μόνο αυτά που έβλεπα, αλλά και αυτά που το κτίριο έκρυβε μέσα του», λέει.

«Φανταστείτε τι πρόκληση είναι να πρέπει να σχεδιάσεις τη στέγη ενός ουρανοξύστη, στον οποίο δεν έχεις καμία άλλη πρόσβαση πέρα από μια θολή και γεμάτη πίξελ δορυφορική εικόνα».

Ο Enrich έχει μετατρέψει κτίριο σε πλωτή σφαίρα, σε πατάτες των McDonald’s, σε ζιγκ-ζαγκ, σε χίλια κομμάτια, ενώ με την εκλογή του μεγιστάνα Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών οραματίστηκε τον δικό του ολόχρυσο Λευκό Οίκο.

«Παίζω με το αστικό περιβάλλον, παίζω με την εικόνα. Και ίσως αυτό που πραγματικά θέλω είναι να κάνω τον κόσμο να παίξει μαζί μου».

Η ομορφιά της παρακμής

Η αστική ψηφιακή απεικόνιση του φανταστικού και του απίθανου δεν αντιμετωπίζεται από όλους ως είδος τέχνης.

Ο καλλιτέχνης Xavier Delory με έδρα τις Βρυξέλλες αποκαλεί το στιλ «αρχιτεκτονική μυθοπλασία» και βλέπει πολλές κοινοτοπίες στα έργα των ψηφιακών καλλιτεχνών της αρχιτεκτονικής.

«Πιστεύω ότι αυτή η καλλιτεχνική προσέγγιση κάνει την αρχιτεκτονική πιο δημοφιλή στους νεοφώτιστους».

Σε αντίθεση με πολλούς της γενιάς του ο Delory εστιάζει στην ομορφιά της αστικής παρακμής.

Σε μία από τις πιο γνωστές σειρές έργων του με τίτλο «Προσκύνημα στον Μοντερνισμό» ο εν λόγω καλλιτέχνης εμπνέεται από κτίρια σύμβολα του μοντερνισμού, όπως τη Βίλα Σαβουά του Λε Κορμπιζιέ, και τα καλύπτει με γκράφιτι για να φαίνονται σαν να έχουν πέσει θύματα βανδαλισμού ή της φθοράς του χρόνου.

«Αμφισβητώ την ευθραυστότητα της ιστορίας και την επιλογή των κοινωνιών να προσδίδουν αξία στη διατήρηση και συντήρηση δημιουργιών του παρελθόντος», λέει ο Delory.

«Με συνεπαίρνει η αισθητική της παρακμής, η ομορφιά των ερειπίων.

Μου αρέσει αυτή η κατάσταση των κτιρίων, διότι φέρνει την αρχιτεκτονική πιο κοντά στη γλυπτική».

Όπως και στην περίπτωση του Καταλανού Victor Enrich, οι εικόνες και οι δημιουργίες του Delory δεν είναι αληθινές.

Είναι όλες δημιουργίες της δύναμης του Photoshop.

Ο Delory προσθέτει χρώμα σε δημιουργίες των μοντερνιστών χωρίς να αλλάζει την ταυτότητα των κτιρίων.

Ο κόσμος και πάλι βλέπει και αναγνωρίζει τον Λε Κορμπιζιέ.

«Τι έχει απομείνει από την ουτοπία, το καλύτερο μέλλον που μας υποσχέθηκε το κίνημα του μοντερνισμού στις αρχές του 20ού αιώνα;», αναρωτιέται ο φωτογράφος και απαντά: «η εποχή της εξιδανίκευσης της αρχιτεκτονικής έχει παρέλθει».

Πηγή: athensvoice.gr